Oi Τέσσερις Πυλώνες της Θεραπείας Gestalt
Ιστορικό
Οι βάσεις της θεωρητικής και πρακτικής προσέγγισης της Θεραπείας Gestalt – αναπτύχθηκαν από τους Laura και Friedrich ('Fritz') Perls τις δεκαετίες του 1940 και του 1950, και ορίστηκαν ως «μια ξεχωριστή μέθοδος συμβουλευτικής και θεραπείας, που δίνει έμφαση στην αμεσότητα, την εμπειρία και την προσωπική ευθύνη» (Feltham and Dryden, 1993: 75). Η Θεραπεία Gestalt εδράζεται πάνω σε Τέσσερις θεωρητικούς Πυλώνες, οι οποίοι είναι:
Φαινομενολογία
Διαλογική σχέση
Θεωρία πεδίου
Πειραματισμός
Αυτοί οι Πυλώνες χρησιμοποιούνται ολιστικά στη θεραπεία και είναι αλληλένδετοι υποστηρίζοντας ο ένας τον άλλον.
Φαινομενολογία
Η Θεραπεία Gestalt εστιάζει στο Εδώ και Τώρα, δηλαδή στην άμεση εμπειρία του θεραπευόμενου. Ενώ το παρελθόν σίγουρα επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο, ο θεραπευτής Gestalt θέλει να καταλάβει τι συμβαίνει στον θεραπευόμενο αυτή τη στιγμή. Έτσι, ο θεραπευτής ζητά από τον θεραπευόμενο να περιγράψει τα συναισθήματά του, όπως τα βιώνει στο Εδώ και Τώρα, αντί να προσπαθεί να τα αναλύσει ή να τα ερμηνεύσει. Αυτή η μέθοδος που είναι γνωστή ως «Φαινομενολογία». αυξάνει την επίγνωση και το βάθος της σχέσης.
Οι βασικές ιδέες που διέπουν τη Φαινομενολογία μπορούν να αναχθούν στον Πλάτωνα, αν και το συγκεκριμένο ιστορικό κίνημα αναπτύχθηκε στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα από φιλοσόφους και στοχαστές όπως οι Έντμουντ Χούσερλ, Μάρτιν Χάιντεγκερ, Maurice Merleau-Ponty και Ζαν Πωλ Σαρτρ.
Ξεκινώντας από τη φιλοσοφία, η Φαινομενολογία, (μια προσέγγιση στην ψυχολογία και σε άλλες επιστήμες) βασίζεται στη μελέτη της Άμεσης Εμπειρίας» (Tudor & Merry, 2006: 107) και αναγνωρίζει ότι για κάθε άτομο, η δική του εμπειρία έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα από οτιδήποτε άλλο. Κάθε άνθρωπος που ζει μια εμπειρία την βιώνει με έναν ιδιαίτερο και μοναδικό τρόπο. Ο θεραπευτής δεν ερμηνεύει, δεν αντιμεταβιβάζει στη θεραπευτική σχέση δικές του απόψεις και βιώματα, αλλά είναι ένα υποδεκτικός καθρέφτης, γεμάτος ενσυναίσθηση, ώστε μέσω του ίδιου του, του εαυτού ο θεραπευόμενος να ανακαλύπτει τις δυσκολίες αλλά και τις άπειρες δυνατότητές του για αυτοπραγμάτωση.
Εκτός από τη Θεραπεία Gestalt, η φαινομενολογία στηρίζει επίσης τη Συναλλακτική Ανάλυση και την Ανθρωποκεντρική Συμβουλευτική.
Διαλογική Σχέση
Η θεραπευτική σχέση χρειάζεται μια εργασιακή συμμαχία και μια Διαλογική Σχέση. Στη Gestalt, η Διαλογική Σχέση είναι όπου ο θεραπευτής καλείται να φέρει ολόκληρο τον εαυτό του στη σχεσιακή επαφή με τον θεραπευόμενο. Ο σύμβουλος πρέπει να είναι πλήρως παρών, να κατανοεί, να επικυρώνει και να είναι αυθεντικός. Με αυτόν τον τρόπο, παρέχει παρουσία, επιβεβαίωση, συμπερίληψη και ανοιχτή επικοινωνία. Η Διαλογική Σχέση απαιτεί από τον θεραπευτή να δίνει προσοχή όχι μόνο στην άμεση επαφή του με τον θεραπευόμενο αλλά και στη δική του εσωτερική διαδικασία, όντας όσο το δυνατόν πιο αυθεντικός, προσεκτικός και παρών.
«Ο Διάλογος είναι η βάση της σχέσης θεραπείας Gestalt. Στο Διάλογο, ο θεραπευτής εξασκεί την συμπεριληπτικότητα, την ενσυναίσθητική δέσμευση και την προσωπική παρουσία, π.χ. αυτοαποκάλυψη. Στη διαδικασία που κάνει αυτό, ο θεραπευτής επιβεβαιώνει την ύπαρξη και τις δυνατότητες του θεραπευόμενου. Ο θεραπευτής συμμετάσχει, διατηρώντας το κέντρο του, στην πραγματικότητα της εμπειρίας του θεραπευόμενου και έτσι επιβεβαιώνει την ύπαρξή του.» Yontef and Jacobs (2005: 320)
Θεωρία Πεδίου
Η Θεωρία Πεδίου διερευνά τα πρότυπα αλληλεπίδρασης μεταξύ μεμονωμένων ανθρώπων και του «Πεδίου», δηλαδή του περιβάλλοντος. Οι Tudor και Merry (2006: 56) ορίζουν τη «Θεωρία Πεδίου» ως «την άποψη, που αναπτύχθηκε από τον Lewin (1952) και υιοθετήθηκε ιδιαίτερα από τη θεραπεία Gestalt, ότι οι ψυχολογικές σχέσεις μπορούν να μελετηθούν και να κατανοηθούν μόνο λαμβάνοντας υπόψιν το περιβάλλον «πεδίο» τους».
Η Θεωρία Πεδίου στηρίζει την ολιστική άποψη του θεραπευόμενου. Υπάρχουν τρεις τύποι Πεδίου: Το βιωματικό πεδίο, το σχεσιακό πεδίο και το ευρύτερο πεδίο, τα οποία είναι αλληλένδετα. Το Πεδίο θα είναι σε συνεχή ροή, επομένως ο σύμβουλος πρέπει να διατηρεί μια ευέλικτη εστίαση σε ό,τι είναι εικονικό, καθώς και να μετακινείται μεταξύ των τριών πεδίων, για να κατανοήσει πώς ο θεραπευόμενος βιώνει και δίνει νόημα στις εμπειρίες.
Πειραματισμός
Η Θεραπεία Gestalt διερευνά το άτομο όχι μόνο μέσω αυτού που λέει αλλά και μέσω του τρόπου που ενεργεί. Οι άνθρωποι επικοινωνούν με πολλούς τρόπους, όχι μόνο προφορικά. συχνά μεγάλο μέρος αυτής της επικοινωνίας είναι ασυνείδητο. Τα Πειράματα Gestalt προσφέρουν στους θεραπευόμενους την ευκαιρία να εμπλακούν σε ασκήσεις βασισμένες στη δράση, που ενισχύουν την επίγνωσή τους, καθώς έρχονται σε επαφή με το Πεδίο τους. Για παράδειγμα, ο θεραπευτής μπορεί να σχολιάσει επαναλαμβανόμενα σωματικά μοτίβα, διευκολύνοντας τον θεραπευόμενο να τα εξετάσει και να αποφασίσει εάν είναι χρήσιμα ή όχι.
Λόγω της εστίασής της στη δράση καθώς και στη συζήτηση, η Θεραπεία Gestalt θεωρείται μια βιωματική προσέγγιση. Οι θεραπευόμενοι έχουν την ευκαιρία, μέσω Πειραμάτων, να δοκιμάσουν νέες συμπεριφορές – πρώτα στην ασφάλεια της θεραπευτικής σχέσης και μετά στον έξω κόσμο. Αυτό μπορεί να βοηθήσει τους θεραπευόμενους να εκφραστούν συμπεριφορικά.
Web αναφορές
https://counsellingtutor.com/counselling-approaches/what-is-gestalt-therapy/the-four-pillars-of-gestalt-therapy/
Βιβλιογραφικές αναφορές
Feltham C and Dryden W (1993) Dictionary of Counselling, Whurr Publishers
Lewin (1952) Field Theory in Social Science, Harper & Rowe
Tudor K and Merry T (2006) Dictionary of Person-Centred Psychology, PCCS Books
Yontef G and Jacobs L (2005) ‘Gestalt Therapy’ in Corsini R and Wedding D, Current Psychotherapies, Thomson Brookes/Cole
.png){kind=small}
.png){kind=small}
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου